Tình huống 8 – Khởi nghiệp TMĐT với nguồn vốn hạn chế
1. Hạ tầng cốt lõi cần có cho một sàn TMĐT ở giai đoạn khởi nghiệp
Ở giai đoạn đầu, mục tiêu của doanh nghiệp là kiểm chứng ý tưởng với chi phí thấp nhưng vẫn đảm bảo đáp ứng các chức năng thiết yếu. Hạ tầng cốt lõi cần tập trung vào 3 trụ cột:
a. Hạ tầng công nghệ tối thiểu
Website bán hàng (desktop + mobile responsive), ưu tiên xây dựng trên nền tảng mã nguồn mở (như WordPress + WooCommerce, Shopify, hoặc Webflow Commerce).
Hệ thống quản lý đơn hàng (OMS).
Hệ thống quản lý sản phẩm (PIM).
b. Thanh toán trực tuyến
Tích hợp cổng thanh toán phổ biến tại Việt Nam: VNPAY, Momo, ZaloPay, chuyển khoản ngân hàng.
Có tùy chọn COD (giao hàng thu tiền) để phù hợp với thói quen người dùng ở vùng nông thôn hoặc người lớn tuổi.
c. Logistics cơ bản
Kết nối với các bên vận chuyển uy tín (Giao Hàng Nhanh, Viettel Post, Ahamove…).
Không cần kho hàng riêng – triển khai mô hình dropshipping hoặc ký gửi sản phẩm tại xưởng/hộ nghệ nhân.
2. Lộ trình đầu tư hạ tầng theo thứ tự ưu tiên
Giai đoạn 1: 0 – 2 tháng (Thử nghiệm MVP)
Thiết kế website đơn giản.
Tích hợp cổng thanh toán và dịch vụ giao hàng.
Tạo landing page giới thiệu + form thu thập đơn hàng.
Đăng một số sản phẩm mẫu từ 3–5 nghệ nhân tiêu biểu.
Giai đoạn 2: 2 – 4 tháng (Tối ưu và kiểm chứng thị trường)
Cải thiện UX/UI website.
Thêm tính năng theo dõi đơn hàng, quản lý khách hàng cơ bản (CRM nhẹ).
Bắt đầu quảng bá nhẹ (quảng cáo Facebook/Google với ngân sách giới hạn).
Thu thập phản hồi khách hàng để điều chỉnh mô hình.
Giai đoạn 3: 4 – 6 tháng (Chuẩn bị mở rộng quy mô)
Tối ưu quy trình xử lý đơn hàng.
Kết nối hệ thống vận chuyển tự động (API).
Đăng ký doanh nghiệp, thương hiệu.
Lập kế hoạch gọi vốn hoặc hợp tác chiến lược.
3. So sánh: Sử dụng nền tảng TMĐT sẵn có vs. Tự xây dựng sàn riêng
| Tiêu chí | Nền tảng TMĐT sẵn có (Shopee, Tiki, Lazada...) | Tự xây dựng sàn riêng |
|---|---|---|
| Chi phí ban đầu | Thấp hoặc bằng 0 | Cao hơn (hosting, phát triển web, bảo trì) |
| Kiểm soát thương hiệu | Hạn chế, theo format sàn | Linh hoạt, toàn quyền kiểm soát |
| Tính năng tùy chỉnh | Giới hạn, phụ thuộc nền tảng | Tuỳ biến cao |
| Tốc độ triển khai | Rất nhanh (vài ngày) | Trung bình (1–2 tháng MVP) |
| Tiếp cận khách hàng | Có sẵn lượng lớn người dùng | Phải tự xây dựng traffic |
| Phí hoa hồng | 5–20% tùy nền tảng | Không mất phí hoa hồng |
👉 Gợi ý chiến lược kết hợp:
Giai đoạn đầu: Đăng sản phẩm lên các sàn để kiểm tra nhu cầu và học hỏi.
Song song: Xây dựng website riêng để phát triển thương hiệu, thu hút nhóm khách hàng trung thành, tạo tệp data riêng.
4. Mô hình MVP (Minimum Viable Product) để kiểm chứng thị trường
✅ Mục tiêu MVP:
Kiểm tra nhu cầu thị trường đối với sản phẩm thủ công mỹ nghệ.
Đo lường phản ứng khách hàng: giá cả, kiểu dáng, kênh mua hàng.
✅ Thành phần MVP:
Website đơn giản (1 trang landing hoặc shop nhỏ):
Danh mục: sản phẩm, thông tin nghệ nhân, cách mua hàng.
Form đặt hàng hoặc kết nối Messenger/Zalo.
Dữ liệu thử nghiệm:
10–15 sản phẩm từ 3 nghệ nhân.
Kênh thu hút traffic:
Quảng cáo Facebook hoặc TikTok với ngân sách 1–2 triệu đồng.
Hợp tác KOLs nhỏ hoặc hội nhóm Facebook/Instagram về đồ thủ công.
Đo lường:
Số lượt truy cập, tỉ lệ chuyển đổi, số đơn hàng, phản hồi người dùng.
5. Kế hoạch tài chính 6 tháng cho hạ tầng cơ bản
| Hạng mục | Chi phí (VNĐ/tháng) | Ghi chú |
|---|---|---|
| Tên miền + Hosting | 500.000 | Sử dụng hosting giá rẻ (như Azdigi, TinoHost) |
| Thiết kế website MVP | 3.000.000 (1 lần) | Có thể tự làm nếu có kỹ năng |
| Công cụ thanh toán | 0 – 1.000.000 | Tùy tích hợp, phần lớn miễn phí (hoa hồng trừ khi giao dịch) |
| Chi phí marketing thử nghiệm | 2.000.000 – 5.000.000 | Quảng cáo Facebook hoặc TikTok |
| Chi phí giao hàng | 0 | Phí do khách hàng trả (COD) |
| Phí duy trì | 500.000 | Dự phòng bảo trì web, domain, plugin |
| Dự phòng kỹ thuật (freelancer/IT) | 1.000.000 – 2.000.000 | Gọi khi cần sửa lỗi, bảo trì |
| Tổng chi 6 tháng | 18.000.000 – 30.000.000 | Tuỳ mức marketing |
Kết luận
Với nguồn lực tài chính hạn chế, nhóm sinh viên nên:
Tập trung vào hạ tầng công nghệ cốt lõi và logistics cơ bản.
Xây dựng MVP để thử nghiệm thị trường trước khi đầu tư lớn.
Kết hợp giữa bán hàng trên sàn TMĐT có sẵn và phát triển website riêng.
Lập kế hoạch tài chính linh hoạt, ưu tiên chi cho các hoạt động sinh lời và tiếp cận khách hàng.
Nhận xét
Đăng nhận xét